In dit Springtij Café dagen we de politiek uit om met hun oplossingen te komen over de voedsel productie in Nederland. Hoe gaan we stikstof in de natuur, biodiversiteitsverlies en ruimte gebrek aanpakken?
Er moeten keuzes gemaakt worden. 

KUNST

KENNIS

Volledige uitzending

Kijkersvragen Springtij Café beantwoord door Tjeerd de Groot

Verandering is goed maar hebben de heren ook een alternatief voor de vele duizenden mensen die bij een dergelijke transitie werkeloos dreigen te worden.
Ton

Beste Ton, ik denk dat transitie naar kringlooplandbouw juist veel werkgelegenheid en welvaart oplevert. Het snelst groeiende landbouwbedrijf van Nederland is Kipster, geheel gebaseerd op de principes van Kringlooplandbouw. Bovendien kun je met vernieuwende concepten toegevoegde waarde creeren en daardoor een hoger inkomen voor de boeren die blijven. Natuurlijk zal niet iedereen mee kunnen komen, maar er is zoveel behoefte aan goede mensen – vooral technici – om Nederland duurzamer te maken, dat er ook voor hen weer werk zal zijn.

Biedt kweekvlees niet een uitweg voor veel van deze problemen? Wat is ervoor nodig om dat goed te introduceren?
Maresa

Jazeker. De technische mogelijkheden zijn er al, nu de goedkeuring nog door EFSA en dan de consumenten ervan overtuigen dat het eigenlijk maar heel vreemd is om dieren te houden en te slachten als je ook rechtstreeks het lekkerste zo kunt eten. Ik heb me in de afgelopen periode hard gemaakt om meer aandacht te genereren voor dit onderwerp, omdat ik grote aarzelingen zag bij de Minister van LNV. Ze nam zelfs een stuk kweekvlees in beslag dat voor een proeverij was bestemd. Overigens zijn er al heel veel plantaardige alternatieven voor vlees op de markt, die zo langzamerhand heel erg goed smaken!

Hoe kijken jullie tegen deze aanpak aan?
Erik

Beste Erik, dat klinkt echt als een heel breed en relevant programma. Ik ken het niet. Wil je me er iets over sturen? Zijn er al marktinitiatieven?

Hoe gaan het lukken om meer lokaal en meer uit het seizoen eten? Met heel veel mensen dan voor de tweede Wereldoorlog?

Nederland is de tweede landbouwexporteur ter wereld. Hoewel op deze statistiek wel wat af te dingen is, zal er meer dan genoeg overblijven voor Nederland.

Debunk the myth: Stelling CDA/VVD: NL kan meest duurzaam produceren, dus beter hier, elders betekent meer CO2 wereldwijd. Hoe beantwoorden?
Marcel

Beste Marcel, waar je ook produceert ter wereld, je hebt maar een aarde. Je zult dus een voedselsysteem moeten hebben dat overal op aarde houdbaar is. Dat is het Nederlandse systeem niet omdat we teveel grond gebruiken voor de teelt van veevoer (zowel in Nederland als elders). Voedselproductie zal altijd gepaard gaan met CO2-emissie, maar als je bij kringlooplandbouw ook let op de bodem (biologie ipv chemie) en op de kwaliteit van de mest (de grootste bron van CO2-gassen), dan komen we ook daar een heel eind mee met kringlooplandbouw.

Imke geeft aan dat de toegevoegde waarde (bv van cacao-bonen naar chocola) in de landen van herkomst moet gebeuren. Dat vergt dat handelsakkoorden beleidsruimte bieden voor de betreffende landen. De huidige handelsakkoorden dragen daar niet aan bij. Ook geeft bv het tekenen van een Mercosur-handelsverdrag ruimte voor grootschalige import van soja. Hoe gaat D66 zich hiertegen inzetten?
Madelon

Beste Madelon, er is geen Mercosur handelsverdrag afgesloten.De onderhandelingen lopen nog. D66 handelsminister Kaag heeft samen met het Franse collega het initiatief genomen om vanuit de Europese Unie alleen nog maar handelsakkoorden te gaan afsluiten die bijdragen aan een groenere toekomst.

9. Ik heb een vraag voor de drie politici. Ons politiek landschap is versnipperd. Moeten we ons Nederlands landschap ook verkavelen: natuurgebieden, regio's met natuurinclusieve landbouw en high tech regio's, zoals glastuinbouw en precisielandbouw? Voor ieder wat wils. Is dit toekomstbeeld wenselijk?
Keimpe

Beste Keimpe, goede vraag. Ik denk dat we alleen maar een mooier Nederland kunnen krijgen als we de natuur (en het water) als basis nemen voor onze ruimtelijke ordening. We hebben teveel hekjes gezet tussen wonen, werken, voedselproductie, natuur, etc. Dat gaat uiteindelijk niet werken, dat ben ik met u eens

Voor veel boeren is het ondernemen, het “zelf kunnen beslissen”, een heel belangrijk onderdeel van wat het vak zo aantrekkelijk maakt. Vandaar de weerstand tegen vernieuwingen als “boeren ook gaan betalen voor andere ecosysteemdiensten”; meer gemengde bedrijven met veel minder dieren of bijv Herenboeren etc: ze hebben er geen zin in dat anderen hen vertellen hoe zij hun productie ‘moeten’ inrichten. Ook vragen ze om minder wispelturige regelgeving: “gewoon 1x vaststellen voor de komende tien jaar zodat je tenminste weet waar je aan toe bent.” Maar als je kijkt naar de grote onzekerheden wat betreft klimaatverandering, en naar de urgentie van een echte systeemverandering in de voedselvoorziening, is het klassieke ondernemen - met alle winst maar ook alle risico’s voor de ondernemer - dan eigenlijk nog wel een levensvatbaar model?

Ik vrees dat het een misverstand is dat boeren nu wel zelf beslissen. Veel boeren zitten vast in een systeem dat hen dwingt tot intensiveren van de productie. Een woud aan regels zou deze productie nog enigszins binnen de milieuvoorwaarden moeten houden. Omdat de regelgeving steeds maar op een deelprobleem betrekking heeft en vaak te laat komt, worden boeren er gek van. Helemaal eens dus om het anders te doen. Daarom heeft D66 voorgesteld om een transitie in te gaan naar Kringlooplandbouw. Dan blijven we binnen de ruimte die er is aan schoon water, milieu en gezondheid en krijgen boeren hun vrijheid weer terug.

Wat vinden jullie van de aanpak van voedsel 1000*? Initiatief van Brabant, met de val van GS stil gevallen.
Jos

Ik vind dit een geweldig initiatief geweest van gedeputeerde Anne-Marie Spierings. Leuk om mooie voorbeelden in het zonnetje te zetten. Dat geeft positieve energie aan het debat over voedsel. Het laat ook zien dat het wel kan, als we samenwerken en ook echt willen.

*  https://g1000.nu/blog/brabantse-voedselraad-stemt-over-70-voorstellen-voor-ander-voedselsysteem/

We hebben het over huizen bouwen. Waarom doen we niets aan de doorstroom? Heel veel mensen wonen in te grote huizen en blijven daar bijvoorbeeld wonen als de kinderen al het huis uit zijn.
Kristel

Dat is inderdaad een zichtbare ontwikkeling. Ik hoorde laatst het woord woonschaamte. Maar mensen uit hun huis jagen zie ik eigenlijk niet zo zitten. We zullen echt serieus huizen moeten bouwen voor jonge mensen, vooral in de steden.

ONZE GASTEN

TWEE KRACHTIGE
SPRINGTIJ CAFÉ’S

Nu kiezen: boerenkool, varkensdrol, landschap vol?

  • Kringloop landbouw de oplossing?
  • Hoeveel veeteelt wil Nederland?
  • Ruimte gebrek: waar boeren waar wonen
  • 30% biologische landbouw haalbaar en wenselijk?

BURGERBERAAD: SLAAGT WAAR DE POLITIEK VASTLOOPT.

  • Burgerberaad hoe zou je dit goed kunnen inzetten?
  • Hoe betrek je de burger en waarom willen we dat?
  • Voelt heel Nederland zich gerepresenteerd in 150 gelote burgers en waarom niet in 150 gekozen kamerleden?
  • Wat is deliberatieve democratie en wat kunnen we leren van het verleden?