“Om onze missie concreet zichtbaar te maken streven we met Springtij naar een afvalvrij Forum. Als organisatie willen we het goede voorbeeld geven.”
De missie van Springtij is het versnellen van de transitie naar een duurzaam Nederland. We geloven dat we voor een goed leven en voor het welzijn van mens en dier een bloeiende en schone omgeving nodig hebben. De natuur van Terschelling midden in de unieke Waddenzee is essentieel voor het inspireren van onze deelnemers. Inspireren en vervolgens bewegen zodat nieuwe samenwerkingsverbanden gecreëerd, oplossingen gevonden en grenzen verlegd worden.
Om onze missie concreet zichtbaar te maken streven we naar een afvalvrij* Forum. Onze ambitie is om het goede voorbeeld te geven. Dit doen we door o.a. het voorkomen van afval en verspilling tijdens ons inkooptraject, het lokaal en door eilanders bereiden van onze maaltijden als ook door onze algehele omgang met grondstoffen. Alle gebruikte materialen worden zoveel mogelijk hoogwaardig hergebruikt of gerecycled. Dit zoveel mogelijk op het eiland zelf en in overleg met eilander ondernemers en bewoners. Vanaf het begin van de keten, via het gebruik tot aan het verwerken en nieuw inzetten van de grondstoffen.
Samen met onze partner Renewi hebben we laten zien dat het mogelijk is om met een groep van 1000 mensen tijdens drie dagen heel weinig restafval te produceren: namelijk 107,5 kg. Dat komt neer op ca. 36 gram per persoon en dag.
Voorbeelden van onze maatregelen waren:
- Tijdens ons inkooptraject ligt de focus nadrukkelijk op het vermijden van afval,
- Alle afval die tijdens het Forum ontstaat wordt gescheiden ingezameld, we zorgen voor een zorgvuldige bronscheiding,
- De nascheiding omvat ook een ‘twijfelbak’ die door professionele afvalcoaches van Renewi wordt nagesorteerd,
- Ook ondersteunen de afvalcoaches de deelnemers bij de bronscheiding,
- Alle deelnemers ontvingen gratis een herbruikbare koffiebeker, geen kartonnen bekers meer,
- We vroegen alle deelnemers om zelf een herbruikbare waterfles mee te nemen naar het Forum. Op het terrein zijn meerdere watertappunten aanwezig.
- Geen koffiecupjes en suikerzakjes meer, maar suikerpotjes en melkkannetjes.
- Geen disposable bestek en borden, maar echt bestek en echte borden.
Ons afvalprofiel maakt onze weg naar een afvalvrij Forum inzichtelijk en laat de volgende informatie zien:
- In totaal is tijdens de drie dagen van het Forum 1581 kg afval ingezameld.
- 96% hiervan wordt gerecycled of voor energieopwekking gebruikt.
- 78% wordt opnieuw als grondstof ingezet, 14% als groene energie en 4% als grijze energie toegepast.
- De resterende 4% zijn residu dat na verbranding overblijft. Deze bodemassen worden bijna volledig ingezet voor toepassingen zoals bijvoorbeeld cement.
- 363 kg CO2 is er door dit initiatief vermeden.
78% van het op Springtij ontstane afval wordt gerecycled tot nieuwe toepassingen. De milieuwinst van recyclen vergeleken met verbranden is 73%. Dit percentage ligt altijd 5% lager dan het recyclepercentage, omdat je het afzet tegen restafval. Door voorsortering van restafval wordt er ook nog 5% aan grondstoffen bespaard.
Het GFT en Swill, of ook organisch afval, wordt op Terschelling tot compost verwerkt en vervolgens op het eiland door m.n. de boeren gebruikt. Glas, Papier/Karton en PMD worden naar de vaste wal gebracht en daar zo hoogwaardig mogelijk gerecycled. Van Papier/Karton wordt weer nieuw Papier/Karton gemaakt en van oud glas weer nieuw glas. Plastic, Metalen en Drankkartons (PMD) worden na inzameling bij Renewi op locatie gesorteerd tot drie stromen, die individueel worden bewerkt en weer inzetbaar worden gemaakt. Plastic vormt een grondstof voor diverse textielproducten, zoals T-shirts, sjaals, truien en matrassen. Gerecycled aluminium wordt gebruikt voor de productie van uiteenlopende materialen, variërend van nieuwe metalen verpakkingen tot nieuwe fietsen. Ook wordt het gerecycled aluminium gebruikt in de transportsector en in de bouw. Het karton van drankkartons wordt onder meer gerecycled tot nieuwe papier- en kartontoepassingen, zoals tissueproducten, kartonnen dozen en papieren zakken. Voor het vervoer van het eiland naar de vaste wal worden containers gebruikt die andere goederen naar het eiland hebben gebracht en anders leeg terug zouden gaan.
De gerealiseerde milieubesparingen door afvalscheiding worden berekend op basis van de vergelijking met verbranding. Door verbranding zijn extra grondstoffen nodig, om een bepaald product te produceren. Door deze producten te produceren komt extra CO2 -uitstoot vrij.
Een gemiste kans dit jaar waren de mosselschelpen en de visgraten. Deze hadden terug de zee in kunnen gaan als substraat voor mosselen en andere zeedieren. Een verbeterpunt voor volgend jaar. Verder valt er nog winst te halen bij het debrasseren na de diners (afruimen tafels). Al met al wel een geslaagde eerste stap op weg naar een afvalvrij Forum. En nog een compliment voor de deelnemers: het terrein is na afloop van het Forum nog nooit zo schoon geweest.
Op naar een Afvalvrij Forum
Details zie Afvalprofiel Springtij Forum 2022
‘Heel goed initiatief en vele malen beter dan eerdere edities.’
‘Het zou mooi zijn om de waste bij hotels/accommodatie hier ook in mee te nemen. Super goed al dat we zo bewust met afval zijn bezig geweest!’
‘Topinitiatief. Alleen verschillende verhalen gehoord over waar chip zakken in moeten PMD of rest…’
‘Merkbaar en voelbaar aanwezig.’
‘Volgend jaar iedereen weer z’n eigen koffiebeker mee laten nemen.’
Toelichting Groene en grijze energie en residu:
Groene energie versus grijze energie:
Groene energie wordt opgewekt als biogene materialen verbrand worden. Tijdens het verbrandingsproces in een normale verbrandingsoven kan zowel groene als grijze energie vrijkomen, omdat daarin zowel biogene als kunstmatige materialen verbrand worden. In een biomassacentrale worden alleen biogene materialen verbrand en hierin ontstaat dan ook alleen groene energie.
Residu:
Na verbranding blijft er een percentage aan bodemassen over. Uit deze bodemassen worden allereerst de metalen teruggewonnen. Vervolgens worden de resterende bodemassen maximaal ingezet als bouwstof. Hierdoor is het percentage afval dat daadwerkelijk geen andere toepassing kent minimaal.
* Afvalvrij betekent zo min mogelijk afval verbranden en storten en zo veel mogelijk gebruikte materialen een tweede leven als grondstof geven (hoogwaardige recycling van grondstoffen).