Skip to main content
Toekomst voor de ruimte

De urgentie van de lange termijn

Voorbij de horizon van de toekomst kijken naar de inrichting van ons land. Dat is wat onderzoeker Sociale Geografie dr. Peter Pelzer doet met zijn thema Imagination and futuring. Zoals hij stellig beweert: het gaat om wat de maatschappij nodig heeft en vraagt.

Na de Tweede Wereldoorlog moest Nederland opnieuw opgebouwd worden. Ideeën die al langer lagen te wachten konden nu worden uitgevoerd. De landbouw werd hervormd en streng gereguleerd. ‘Nooit meer honger’ werd het adagium. Amsterdam stofte het Algemeen Uitbreidingsplan (1934) af en gebruikte het als blauwdruk om de woningnood te lijf te gaan. De op modernistische leest geschoeide Westelijke Tuinsteden verrezen. En in Drenthe had Jacob Wiersema tijdens de oorlog diep nagedacht over hoe de middenklasse ook een woning zou kunnen bezitten. Nadat de vrede getekend was, richtte hij met een aantal anderen de Bouwspaarkas Drentsche Gemeenten op. Drentenaren konden vanaf nu gemakkelijk sparen voor een koopwoning. Het ontstaan van de voorloper van BPD was een feit. In het huidige tijdsgewricht zijn andere ideeën wederom nodig. Eén miljoen woningen moeten er voor 2030 komen, en wel op zo’n manier dat ze voor iedereen betaalbaar zijn. Minder tastbaar, maar daarom niet minder pregnant is de klimaatcrisis; de woningen zullen CO₂-neutraal moeten zijn. Maar dat is vermoedelijk niet genoeg.

Wanneer er geen enorme technologische doorbraak komt, zoals het op massale schaal afvangen van CO₂ of de ontwikkeling van een zeer efficiënte hernieuwbare energiebron, moeten we ook onze leef- en consumptiepatronen radicaal veranderen.

Alleen dan lukt het om de opwarming van de aarde binnen anderhalve graad of zelfs twee graden te houden. Daarbij zullen we de natuur anders moeten beschouwen. Niet als iets wat we als moderne planologen overwinnen, maar als iets waar we mee samenwerken en samenleven. We zullen er veel meer belang aan moeten hechten hoe we onze planeet achterlaten voor onze kinderen en kleinkinderen. Ideeën ontwikkelen waarin de lange termijn centraal staat.

Bron: BPD Magazine #13.
Peter Pelzer. 29 april 2021